De ambacht van het bier; Dorpsbrouwerij de Pimpelmeesch

De vraag naar speciaalbier stijgt in Nederland explosief. Lokale brouwerijen schieten als paddenstoelen uit de grond, steeds meer cafés vergroten hun bieraanbod en ook de restaurants nemen het product steeds serieuzer als vervanger van wijn. Kortom, speciaalbier is in!

De beleving van het Nederlandse bier heeft een omslag gemaakt. Kernwaarden als “bewust” en “ambachtelijk” staan steeds vaker centraal bij het bestellen van een biertje. Naast speciaalbieren zijn ook streekproducten in opmars, dus wat is er beter dan een speciaalbier uit de streek! In de Baronie zijn er verschillende kleine brouwerijen die bijzonder mooie speciaalbieren brouwen. Een mooi voorbeeld hiervan is Dorpsbrouwerij de Pimpelmeesch in Chaam.

Dorpsbrouwerij de Pimpelmeesch 
De Pimpelmeesch brouwt tussen de 45.000 en 50.000 liter bier per jaar en wordt gerund door Ad Kusters. Ad is verantwoordelijk voor het brouwen en hij wordt met de administratie, verkoop en promotie geholpen door Dyann van Alderen, zijn vrouw. Pimpelmeesch is een samenstelling van pimpelen (drinken) en meesch, Brabants dialect voor mens. Vrij vertaald betekent Pimpelmeesch dus “vrolijke drinker”. Want het logo van de lachende pimpelmees is een knipoog naar waar de dorpsbrouwerij voor staat: de blije drinkende mens.

Geschiedenis
Als echte bierliefhebber brouwde Ad Kusters, samen met zijn vrienden Johan Cornelissen en Jeen Brouwer, jarenlang in huiselijke kring een klein assortiment speciaalbieren. Deze eerste serie bieren waren bijzonder populair op menig familie- en vriendenfeestje. De vraag naar deze Chaamse speciaalbieren en later ook de Chaamse Hoenderbieren, Zilverpel en Goudpel, werd zo groot dat werd besloten om het brouwen en bottelen in een huurbrouwerij te gaan uitvoeren. Ondertussen groeide het idee om het helemaal zelf te gaan doen. Daarom trok Ad begin 2013 de stoute schoenen aan toen hij een deel van een voormalige koeienstal in een compleet gerenoveerde18e-eeuwse langgevel boerderij in het buitengebied van Chaam kon huren. Sinds die tijd is er een heuse microbrouwerij in Chaam.

Rondleiding en proeverij
Op een winterse avond werden we vriendelijk ontvangen in het proeflokaal aan de voorkant van de brouwerij. Onder het genot van een glaasje “Baken van Breda”, een lichtblond biertje van hoge gisting met uitsluitend natuurlijke ingrediënten, vertelde Dyann ons over de geschiedenis van de brouwerij. We werden hierin vergezeld door een verslaggever van de NOS die opnamen maakte voor het journaal op Radio 1 en 3FM. Na de introductie door Dyann haalde Ad ons op om de rondleiding te beginnen. De brouwerij bestaat uit één grote ruimte, waarin het brouwhuis, de lagertanks en de volautomatische bottel- en etiketteerlijn staan opgesteld. Door de houten balken van de stal heeft de brouwerij een rustieke uitstraling. Naast de uitleg over de verschillende ingrediënten en processen vertelde Ad ons ook over de werkwijze in de brouwerij. Tot onze verbazing voert Ad alle werkzaamheden met betrekking tot het brouwen helemaal alleen uit. “Ik sta iedere ochtend vroeg op om alles in gang te zetten. Als ik alles goed plan red ik het net in m’n eentje”. Dyann is verantwoordelijk voor alle administratieve werkzaamheden, maar helpt ook bij het bottelen. Via een productielijn worden alle flesjes automatisch gevuld en geëtiketteerd. “We zetten lege flessen op de band en pakken ze gevuld en wel er aan de andere kant weer af”. Een bijzonder feit is dat Dyann alle etiketten van de 75cl beugelflessen handmatig plakt. “Ze heeft een mooi tafeltje, een privé-lijmbakje en een ingesneden houten blokje om de flessen in te leggen van me gekregen.” vertelde Ad lachend.

Foodpairing & streekproducten
De Pimpelmeesch is ook actief bezig met food pairing. Op de website www.pimpelmeesch.nl staan een zestal recepten met de bijpassende bieren die ieder kwartaal wijzigen. Tijdens de proeverij kregen we ook een stukje schapenkaas van de Schaepsdyck uit Gilze en een toastje met hertenpaté van Edelhertenboerderij de Zonhoeve uit Hulten, vergezeld van huisgemaakt biergelei met blanke rozijnen en tijm. De brouwerij maakt namelijk deel uit van Stichting Smaakverbond de Baronie, een netwerk van vier streekproducenten www.smaakverbonddebaronie.nl.

Wij proefden die avond twee heerlijke producten die, net als het bier van de Pimpelmeesch, garant staan voor puur ambacht. Restverwerking staat hoog in het vaandel: het spoelwater dat gebruikt wordt bij het bierbrouwproces wordt opgevangen en gebruikt voor het schoonmaken, de bierbostel wordt afgevoerd naar hobbyboeren die het aan hun schapen voeren. Bierbostel wordt ook geleverd aan de warme bakker uit Chaam, Leon van Gils. Hij bakt er unieke Pimpelmeesch-broden mee, verkrijgbaar op vrijdag en zaterdag in de winkel aan de Dorpsstraat in Chaam. De Chaamse Tripel wordt door Kaasboerderij Mathijssen uit Udenhout verwerkt in Boerenkaas. “Op dit moment experimenteert De Schaepsdyck met schapenkaas, bier én bierbostel van de Pimpelmeesch. Dit geeft de structuur van komijnenkaas en in plaats van een pekelbad krijgen de kazen een bierbad,” voegt Dyann eraan toe. Zelf zien en proeven? Op afspraak verzorgt Dorpsbrouwerij de Pimpelmeesch rondleidingen en proeverijen aan groepen vanaf tien personen. De minimum leeftijd voor een rondleiding/proeverij is 18 jaar. Voor meer informatie zie www.pimpelmeesch.nl

De bieren van de Pimpelmeesch
De Pimpelmeesch heeft zeven heerlijke bieren, onderstaand zetten we ze voor je op een rijtje. 

Chaamse Tripel
Een blond bier van hoge gisting met 8,5% alcohol. Licht gekoeld komt de kruidige en fruitige smaak het best tot zijn recht. Aan tafel vormt het een uitstekende combinatie met o.a. romige visgerechten, konijnenboutjes en bij mooie, volle kazen en fi jne worstsoorten.

Chaamse Dubbel
Een robijnrood bier van hoge gisting met 7% alcohol. Dit bier geurt en smaakt naar karamel en heeft een licht mout-bittere afdronk. Stoof vlees, paté en kazen gaan vanzelfsprekend goed samen met dit bier maar drink het ook eens bij nagerechten met chocolade, stoofpeertjes en rood fruit.

Chaams Tarwebier
Een licht troebel bier van hoge gisting met 5,5% alcohol. Goed gekoeld komen smaken zoals kruidnagel en banaan naar boven. Mosselen en zalm gegaard in dit bier krijgen een mooie frisse toets, maar ook met asperges en zomerse salades gaat dit Tarwebier uitstekend samen. 

Zilverpel – Chaams Lichtblond
Een lichtblond bier van hoge gisting met 6,5% alcohol. Een zeer toegankelijk en aangenaam bier. De naam verwijst naar het verenkleed (zilverwit met zwarte veren) van een eeuwenoud en zuiver Nederlands Hoenderras.

Goudpel – Chaamse Pale Ale
Een amberkleurig bier van hoge gisting met 7,0% alcohol. Het bier is vergist met een van oorsprong Amerikaanse gist. Door royaal gebruik te maken van Amerikaanse hopsoorten heeft de Goudpel een hogere bitterheid.

Baken van Breda
Een lichtblond bier van hoge gisting met 6% alcohol. Dit bier heeft een frisse, licht hoppige afdronk en is daardoor een uitstekende dorstlesser. De naam verwijst naar de prachtige Grote Kerk van Breda.

Seizoensbier – Chaams Winterbier
Een diepdonker robijnrood bier van hoge gisting met 8,5% alcohol. Het wordt gebrouwen met diverse soorten cara-mouten. Dit bier geurt en smaakt naar karamel met een toets van honing. 

Fotografie: Jordy Huijbregts